Dzięcioł duży

Dendrocopos major –  najpospolitszy polski gatunek dzięcioła. Występuje we wszystkich drzewostanach w całym kraju, można go obserwować przez cały rok. Dzięcioł duży objęty jest ochroną gatunkową ścisłą, ze względu na ważną rolę ekologiczną jaką spełnia w drzewostanie.

Charakterystyka

Ptak wielkości drozda. Czubek głowy, skrzydła, ogon i kuper czarne, policzki, brzuch, grzbiet oraz skrajne zewnętrzne sterówki białe. Na policzku czarny pasek. Dolna część brzucha i podogonie jaskrawoczerwone. Samce mają na potylicy czerwoną plamę, której brak u samicy. Tęczówki oczu czerwone. Długi dziób oraz nogi koloru szarego. Dzięcioły mają długie, lepkie języki do wyciągania owadów i ich larw z tuneli w drewnie.

Dzięcioły nie śpiewają, ale bębnią w korę drzew. Bębnienie jest ważnym elementem terytorializmu dzięciołów, a w okresie rozrodu, ma zwabiać samice. W celu zwiększenia natężenia dźwięku, dzięcioły często korzystają z pustych pni, a nawet z metalowych anten, czy latarni, co działa jak pudło rezonansowe, dzięki czemu sygnał godowy roznosi się dalej.

Bębnienie dzięcioła dużego:

Okres lęgowy

Za opiekę nad potomstwem odpowiadają oboje rodziców. Jaja składane są do wspólnie wykutej dziupli. Pary są monogamiczne. Stare dziuple rzadko są ponownie wykorzystane; czasami dzięcioły wykorzystują budki lęgowe. Dzięcioł duży wyprowadza 1 lęg w ciągu roku. W maju do dziupli składane jest od 5 do 7 jaj.

Pokarm

Głównym pokarmem dzięcioła dużego są owady żyjące w drewnie oraz ich larwy, które wyciąga długim, lepkim językiem. W zimie dzięcioły  korzystają z pokarmu wykładanego do karmników lub żywią się nasionami drzew szpilkowych. Mogą również żywić się padliną. Wczesną wiosną nakłuwają korę brzóz i wypijają wyciekający sok roślinny.

Ciekawostki

• Kuźnie dzięciołów to zagłębienia w pniach, w których dzięcioły zakleszczają szyszki, aby łatwiej móc wyłuskać skryte w nich nasiona. Pod takimi kuźniami można znaleźć setki szyszek.
• Dziób dzięcioła ma tę wspaniałą właściwość, że sam się ostrzy.
• Dzięcioł posiada liczne przystosowania chroniące go, przed uszkodzeniami mózgu, które mogły by wystąpić przez ciągłe uderzanie w pnie drzew z ogromną siłą. Kości czaszki dzięciołów są gąbczaste, dzięki czemu siła uderzenia jest w dużym stopniu amortyzowana. Pośród różnych innych udogodnieniach, ogromną rolę w ochronie mózgu przed wstrząsem, spełnia język. Jego długość osiąga nawet 15 cm – gdy nie jest używany do zdobywania pokarmu, jest zwijany w specjalne zagłębienie, i oplata tylną część głowy dzięcioła. Dzięki temu, podczas kucia, głowa jest w dużym stopniu chroniona.