Rekordy fauny Polski

Wszyscy wiedzą, że największym zwierzęciem jakie kiedykolwiek żyło na naszej planecie jest płetwal błękitny, najszybszym ssakiem jest gepard, a najmniejszym ptakiem koliber. Czy wiemy jednak, jakie jest największe zwierzę występujące w Polsce, które ptaki najdłużej żyją, a które płazy są najmniejsze? W ramach akcji #KochamPolskąPrzyrodę zapraszam na wpis „Rekordy fauny Polski”.

Giganci

Pierwsza runda należy do olbrzymów. Za największego rodzimego ssaka uważa się żubra, ze względu na jego wielki łeb i potężny grzbiet. Ale za to łoś przewyższa żubra wzrostem – najwyższe żubry mają w kłębie 188 cm, podczas gdy, przeciętny łoś osiąga wysokość ponad 2 m w kłębie, a przecież doliczyć trzeba jeszcze szyję i głowę! Nasz największy drapieżnik to oczywiście niedźwiedź brunatny, trzeci co do wielkości niedźwiedź świata.

Największy europejski kot to oczywiście ryś euroazjatycki. A czy wiecie jak nazywa się największy gryzoń w Polsce? To oczywiście bóbr europejski, którego siekacze mogą sięgać długości 15 cm! W dawnych czasach panował przesąd, że zęby bobra powieszone na szyi niemowlęcia miały zmniejszać ból ząbkowania.. Z kolei największy ssak owadożerny w Polsce i całej Europie to nasz poczciwy jeż (Erinaceus europacus). Jego ulubionym pokarmem nie jest wcale jabłko, zajada się natomiast dżdżownicami. Może też atakować węże, jest odporny na jad żmii. Jego ofiarą mogą padać nawet kurczęta.
Jeśli chodzi o ptaki to najcięższym ptakiem latającym jest łabędź niemy. Największą rozpiętością skrzydeł szczyci się bielik, który wbrew utartym poglądom nie jest orłem, lecz jastrzębiem. Zaś najwyższym polskim ptakiem nie jest wcale bocian, ale żuraw, który sięga 140 cm wysokości.

Największym, a zarazem najrzadszym polskim wężem, jest Wąż Eskulapa, który jako jedyny rodzimy gatunek węża potrafi wspinać się na drzewa. Wśród płazów nie mamy takich olbrzymów jak żaba goliat, czy np. aksolotl. Największym płazem bezogonowym w Polsce, ale również w całej Europie jest ropucha szara, zaś największym ogoniastym jest otoczona nutką tajemniczości i magii salamandra plamista.
Niepylak apollo (Parnassius apollo) to nasz największy motyl – rozpiętość skrzydeł sięga do 9 cm. Niestety z powodu zmian siedliskowych i kolekcjonerstwa gatunek ten jest zagrożony wyginięciem.

Sprinterzy

Naszymi najlepszymi piechurami są wilki, które jednej nocy potrafią przebyć niebywałe odległości, nawet do 50 km! A to dlatego, że muszą kontrolować zajmowane przez siebie tereny, w Polsce zajmują areały o powierzchni nawet 160 km². W locie nie ma szybszych od jerzyków, których prędkość może pokonać pikujący sokół, który spada na swą ofiarę z prędkością 360 km/h! Jerzyki w czasie lotu jedzą, piją, a nawet śpią! Prędkości lotu mogą być dla niektórych zaskakujące, dlatego poniżej przedstawiam małe zestawienie szybkich lotniarzy:

jerzyk – 130 km/h
jaskółka dymówka – 90 km/h
sokół wędrowny – 75 km/h, lot pikujący 360 km/h!
kaczka – 65 km/h
gołąb – 60 km/h
czajka – 50 km/h
wróbel – 42 km/h
sroka – 30 km/h.

A który spośród polskich ssaków jest najlepszym pływakiem? Jak ryba w wodzie czuje się zarówno wydra jak i foka szara zwana też szarytką, ale z racji, że wychodzą one również na ląd, za najbardziej wytrwałego pływaka trzeba uznać rzadkiego morświna, który przecież nie rozstaje się z środowiskiem wodnym. Do najszybszych morskich ssaków jest im jednak daleko – pływają z prędkością 17-22 km/h, podczas gdy podobnej wielkości delfin potrafi osiągać prędkość 55 km/h.

Liliputki

Na przeciwnym biegunie stoją nasze malutkie skarby. W Polsce występuje najmniejszy ssak na świecie: ryjówka malutka – jest mniej więcej długości palca serdecznego dorosłego mężczyzny. Mysikrólik zwyczajny to malutki ptaszek, który ma tak krótkie nóżki, że zupełnie nie potrafi się na nich poruszać, może jedynie uchwycić się nimi cienkiej gałęzi. Najmniejszym gryzoniem nie tylko Polski, ale całej Europy jest urocza badylarka. Najmniejszym polskim ssakiem drapieżnym jest natomiast łasica. Pomimo niewielkich rozmiarów jest bardzo pożyteczna w zwalczaniu gryzoni – zabija więcej niż zjada; w ciągu swego niedługiego życia (około 3 lata) potrafi zabić 2000 -3000 drobnych gryzoni.

Rekordy fauny Polski w innych kategoriach

Jednym z naszych najbardziej łapczywych gatunków jest zaskroniec – połyka żywą ofiarę (najczęściej żaby, ale też inne płazy i ryby), a wystraszony może wypluć ofiarę, która może wrócić do życia. Naszym odpowiednikiem skunksa – naszym małym śmierdzielem jest nie kto inny, tylko tchórz. W chwili zagrożenia wydziela śmierdzącą wydzielinę z gruczołów podogonowych. Na drugim biegunie jest borsuk – nasz największy czyścioch. Osobniki tego gatunku są z reguły wolne od pasożytów i rzadko chorują. Bardzo dbają o czystość nor, mają również specjalne toalety, czyli otwory w ziemi, z dala od swoich nor. Na zanieczyszczeniach środowiska mogą korzystać mewy, które podobnie jak hieny i sępy są odporne na bakterie gnilne i wile trucizn. Więc jako nieliczne korzystają z pogorszenia stanu środowiska, wybierając odpadki ze ścieków i zanieczyszczonych wód.

Ciekawostki:

Fauna Polski obejmuje ok. 33 tysiące gatunków, z czego 36 gatunków to endemity, a 38 relikty.
Najbardziej zasobne w gatunki są przedstawiciele stawonogów 28 489 gatunków, a z pośród kręgowców najliczniej występują u nas ptaki – 356 gatunków (ryby 116 gatunków, ssaki 116 gatunków, płazy 18 gatunków i gady zaledwie 9 gatunków).
Najliczniej występują zarówno u nas jak i na całym świecie mrówki.
Jednymi z najbardziej niesamowitych ssaków Polski są rzęsorek rzeczek i rzęsorek mniejszy, które jako jedne z nielicznych ssaków świata produkują jad!
Tu co prawda pośredni rekord, bo tyczy się Puszczy Białowieskiej, ale sprawa dotyczy ssaków kopytnych; otóż Puszcza Białowieska zachowała różnorodność kopytnych sprzed dwóch tysięcy lat – jest to ewenement na skalę Europy. Trzeba jednak pamiętać, że podczas I Wojny Światowej żubry zostały wybite, ale przed II Wojną Światową z sukcesem udało się je reintrodukować w specjalnym zwierzyńcu. Okres reintrodukcji trwał do 1966 roku. W chwili obecnej populację żubrów na terenie Puszczy szacuje się na ponad 400 sztuk (w 2007 roku była to liczba 402).
Kukułka jest jedynym w Polsce ptakiem, u którego występuje pasożytnictwo lęgowe, czyli podrzucanie jaj do gniazd innych gatunków.
Polska to „kraj bocianów„. Szacowana liczba bocianów między Odrą a Bugiem to ponad 40 tys. sztuk, a więc 1/4 światowej populacji.